Τη μοναδική πτώση μεταξύ του συνόλου των χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης κατέγραψε η ελληνική αγορά κατοικίας κατά τη διάρκεια του τέταρτου τριμήνου. Ειδικότερα, μετά την αντιπαραβολή των στοιχείων που ανακοίνωσε η Eurostat με τα αντίστοιχα της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ),
προκύπτει ότι η Ελλάδα αποτελεί πλέον τη μοναδική χώρα στην Ε.Ε. όπου οι τιμές των κατοικιών συνέχισαν να υποχωρούν κατά τους τελευταίους τρεις μήνες του 2016, έστω κι αν ο ρυθμός της πτώσης είναι πλέον ο χαμηλότερος (-0,6%) από την έναρξη της οικονομικής κρίσης μέχρι σήμερα. Σύμφωνα με στελέχη της αγοράς ακινήτων, η εγχώρια αγορά οδεύει προς σταθεροποίηση, η οποία πάντως είναι πιθανό να καθυστερήσει να έλθει στο σύνολο των περιοχών, δεδομένων των επικείμενων νέων μέτρων λιτότητας, που εκ των πραγμάτων θα πλήξουν εκ νέου τη ζήτηση και θα διαμορφώσουν, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, αρνητικό κλίμα στην αγορά. Από την άλλη πλευρά, επισημαίνεται ότι αν συνεχιζόταν η οικονομική αβεβαιότητα από τις παρατεταμένες διαπραγματεύσεις μεταξύ της κυβέρνησης και των δανειστών, οι συνέπειες για την αγορά κατοικίας θα ήταν σαφώς χειρότερες, επιδεινώνοντας εκ νέου την πορεία των τιμών και επιταχύνοντας τον ρυθμό της πτώσης, κάτι που έχει ήδη συμβεί άλλη μια φορά, το 2015, όταν η οικονομική και πολιτική αβεβαιότητα ανέστειλαν και τότε την πορεία σταθεροποίησης των τιμών. Πάντως, το 2017 δύσκολα θα σηματοδοτήσει την επιστροφή της αγοράς κατοικίας σε αναπτυξιακή τροχιά. Η μεγάλη πτώση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, όπως επίσης και η αύξηση της ανεργίας σε πολύ υψηλό επίπεδο, σε συνδυασμό με την αύξηση των φορολογικών βαρών, που έχουν συμπιέσει το ποσοστό αποταμίευσης των νοικοκυριών, δεν συνηγορούν υπέρ της αύξησης της ζήτησης. Σύμφωνα με την Alpha Bank, το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών δεν προβλέπεται να παρουσιάσει σημαντική άνοδο τα επόμενα χρόνια, τη στιγμή που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει ότι το ποσοστό της ανεργίας θα εξακολουθήσει να είναι διψήφιο έως το 2030. Ταυτόχρονα, το ύψος της φορολογίας στα ακίνητα φαίνεται ότι αποκτά μόνιμο χαρακτήρα.
Εν ολίγοις, οι αρνητικοί παράγοντες θα παραμείνουν σε ισχύ και τα επόμενα χρόνια, δυσχεραίνοντας την ανάκαμψη της ζήτησης, ανεξάρτητα από το πόσο χαμηλές είναι οι τιμές. Σε διεθνές επίπεδο, οι τιμές των κατοικιών στην Ευρωζώνη αυξήθηκαν κατά 4,1% και 4,7% στο σύνολο της Ε.Ε., κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2016, που αποτελεί τον ταχύτερο ρυθμό αύξησης από το τρίτο τρίμηνο του 2007, δηλαδή σχεδόν της τελευταίας δεκαετίας. Η πορεία της ευρωπαϊκής αγοράς κατοικίας αντανακλά την ανάκαμψη της απασχόλησης και τη θετική επίδραση των χαμηλών επιτοκίων, ενώ οι αναλυτές εκφράζουν την αισιοδοξία τους για τη διατήρηση της θετικής αυτής τάσης και κατά τους προσεχείς μήνες, καθώς οι ιδιοκτήτες κατοικιών αισθάνονται πιο εύποροι και συνεπώς πιο θετικοί στο να δαπανήσουν περισσότερα κεφάλαια για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσής τους.
